Een eerste sollicitatiegesprek kan best intimiderend zijn. Met een recruiter een gesprek voeren over wat je voor hun bedrijf kunt betekenen, is niet iets waar we op school voor zijn opgeleid (of toch niet iedereen). Het is één van die dingen die je leert door het te oefenen en te ervaren. En omdat elk interview een beetje anders zal zijn, is er dus ook niet één succesformule.
Because not one job interview is the same, there is no universal solution that guarantees you get the job. Maar toch zijn er enkele belangrijke tips en aandachtspunten die kunnen helpen bij het voorbereiden op dat eerste sollicitatiegesprek.
1. Informeer je over het bedrijf en de functieomschrijving.
Tonen dat je jezelf voldoende geïnformeerd hebt over het bedrijf, bewijst jouw motivatie om daar te werken. Zorg er in ieder geval voor dat je voldoende informatie hebt over de geschiedenis en de missie van het bedrijf. Op hoogte zijn van recente veranderingen of verwezenlijkingen van het bedrijf is ook zeer handig. Zo kan je gevarieerd en gemotiveerd antwoorden te geven op vragen zoals “waarom wil je graag in ons bedrijf werken”.
Maak er geen ingestudeerd nummer van, maar begrijp wat het bedrijf doet, wat de doelstellingen zijn en ook wie zijn concurrenten zijn. Als er iets is waar je niet zeker van bent, vraag het dan aan de recruiter, dan maak je geen foute veronderstellingen en toon je dat je wilt bijleren.
Denk na over hoe deze baan past binnen je jouw eigen carrièredoelen en de vaardigheden die je wilt ontwikkelen. Bedenk hoe het je zal helpen om professioneel en persoonlijk te groeien.
2. Kijk je cv grondig na.
Neem voor je naar het sollicitatiegesprek vertrekt, nog een paar minuten de tijd om jouw cv een laatste keer door te nemen. Zorg ervoor dat deze helemaal up-to-date is en corrigeer eventuele fouten. Je hebt er misschien weken of zelfs maanden aan gewerkt na het behalen van jouw diploma of schoolattest, maar als je er al een geruime tijd niet naar hebt gekeken, kan er best al wat informatie ontbreken. Neem daarom een paar minuten de tijd om jouw geheugen op te frissen en na te lezen wat je hebt geschreven. Zorg ervoor dat het nog steeds staat voor wie je nu bent geworden en dat het een accurate voorstelling is van jouw ervaring en vaardigheden. Je zou zelfs kunnen overwegen om jouw foto bij te werken als het een tijdje geleden is dat je het laatst voor een camera hebt gestaan. Zorg ervoor dat je de inhoud van jouw cv en jouw motivatiebrief onder de knie hebt als je bij de recruiter aankomt.
Jouw cv moet de recentste werkervaring weergeven en voor een eerste job kan je daarbij gerust creatief zijn: stages, hobbyprojecten, verantwoordelijkheden bij jeugd- of sportverenigingen hebben zeker recht op een plaatsje op jouw cv. Zorg er ook voor dat jouw contactgegevens correct en up-to-date zijn.
3. Veel voorkomende sollicitatievragen oefenen.
Je weet niet precies welke vragen de recruiter gaat stellen, maar je kunt je wel voorbereiden op enkele veel voorkomende vragen. Er zijn veel sollicitatievragen te vinden op het internet, zoals deze (lange) lijst van Monsterboard. Maar ook voorbeelden van grote tech-spelers zoals Google, Apple of Meta kunnen interessant zijn om eens te bekijken. Het gaat daar dikwijls over abstracte of uitdagende vragen om jouw creativiteit en denkproces te testen.
Hou zeker ook rekening met de context van jouw sollicitatie. Als je bijvoorbeeld solliciteert naar een vacature als administratief medewerker, kan je vragen verwachten over jouw ervaring met kantoorapparatuur en competenties met betrekking tot software zoals Microsoft Word of Excel.
Als u solliciteert naar een baan als webdesigner, kunt u vragen verwachten over relevante technologie zoals HTML, CSS en JS. Bedenk voor het gesprek een aantal antwoorden op vragen die tijdens het gesprek aan de orde kunnen komen, zodat u voorbereid bent als ze zich voordoen.
Beantwoord vervolgens alle vragen duidelijk en beknopt. Je kunt zelfs oefenen met het beantwoorden van vragen door ze hardop voor een spiegel uit te spreken.
4. Bereid ook vragen voor om aan de interviewer te stellen.
Door op het einde van het gesprek vragen te stellen over de functie en het bedrijf dat je bezoekt, laat je zien hoe serieus je bent over het binnenhalen van de baan. Dit laat zien dat je geïnteresseerd bent in wat de onderneming te zeggen heeft en dat je hebt nagedacht over de manier waarop jouw vaardigheden en ervaring aansluiten bij wat ze nodig hebben.
Sommige interviewers zullen onder de indruk zijn van kandidaten die de tijd nemen om vragen vooraf voor te bereiden. Hier zijn enkele voorbeelden van goede vragen:
- Kunt u me iets vertellen over een typische dag bij dit bedrijf?
- Hoe worden de prestaties van de werknemer voor deze functie beoordeeld?
- Welke mogelijkheden biedt dit bedrijf om door te groeien?
- Met welke uitdagingen wordt de organisatie op dit moment geconfronteerd?
5. Controleer de wegbeschrijving en beschikbare parkings.
Jezelf voldoende voorbereiden voor een sollicitatie betekent niet alleen dat je de juiste documenten en informatie bij de hand moet hebben.
Als je met de wagen naar het sollicitatiegesprek gaat, zorg er dan voor dat je precies weet waar het interview zal plaatsvinden en hoe je er moet geraken. Hou rekening met het verkeer of maak gebruik van nuttige functies zoals ‘geplande ritten’ in een app zoals Waze. Je moet ook weten waar je moet parkeren als er geen voorziene parkeerplaats of garage is.
Eenvoudige aandachtspunten, zoals ervoor zorgen dat jouw alarm op het juiste moment wordt ingesteld, ervoor zorgen dat je telefoon volledig is opgeladen en dat je munten bij hebt om te betalen voor het parkeren, zijn net zo belangrijk.
Als de recruiter het interview via een online vergadering voert, zorg er dan voor dat je laptop is opgeladen of is aangesloten op het net, dat je camera en microfoon werken en je een stabiele internetverbinding hebt.
Zet je mobiele telefoon even op flight mode of op zet het toestel op stil tijdens het interview. Zo voorkom je dat je wordt afgeleid.
6. Wees stipt (en liefst iets te vroeg) en neem extra exemplaren van je cv en een notitieboekje mee.
Waarschijnlijk heb je jouw cv digitaal al bezorgd, maar voorzie zeker één of meerdere papieren exemplaren. Heb je een portfolio die je kan afdrukken en netjes bundelen? Zeker doen! Als het relevant is voor de jobomschrijving, dan is het een leuke manier om dit te demonstreren aan de recruiter.
Het is ook altijd een goed idee om pen en papier mee te nemen, zodat je tijdens het gesprek aantekeningen kunt maken. Zorg ervoor om minstens 10 minuten te vroeg aanwezig te zijn. Zo heb je de tijd om te ontspannen en misschien even in te checken op de bedrijfswebsite en even hun socials te bekijken.
7. Wees zelfverzekerd in je houding en maak oogcontact.
Jouw handdruk is een van de eerste indrukken die werkgevers van je mee krijgen, dus zorg ervoor dat deze stevig, maar niet te stevig is (je wilt hun vingers niet breken!). Door de covid-pandemie van de voorbije jaren kan het ook zijn dat mensen liever voorzichtig zijn met handen schudden. Veel bedrijven voeren de eerste (of soms zelfs alle) gesprekken digitaal. Zorg er dan zeker voor dat je een aanwezige, open blik hebt.
Kijk bij fysieke gesprekken de gesprekspartners in de ogen tijdens introducties en tijdens de duur van jouw vergadering. Dit toont vertrouwen en laat zien dat je geïnteresseerd en geëngageerd bent in het gesprek.
8. Zorg ervoor dat je passend gekleed bent.
Zorg voor een outfit die netjes en ordelijk is; als je niet zeker weet wat bij de bedrijfscultuur past, vraag het dan aan iemand die daar werkt of zoek de dresscode van het bedrijf online op. Blijf wel trouw aan jezelf en wring je niet in een 3-delig kostuum, wanneer een nette blazer ook voldoende is en je meer ligt. Weet dat zelfs voor een online-interview deze tips van toepassing zijn. In pyjama voor uw camera zitten is not done.
9. Luister en zorg voor meerwaarde bij het gesprek.
Het belangrijkste om te onthouden is dat je goed moet luisteren tijdens het interview, zodat je kunt reageren met voorbeelden of verhalen die jouw vaardigheden, ervaringen en kennis demonstreren.
Het is ook belangrijk om niets negatiefs te zeggen over vroegere werkgevers of verantwoordelijken, zelfs als ze best wel verschrikkelijk waren! Als je wordt gevraagd waarom je jouw vorige werkgever hebt verlaten, zeg dan gewoon dat de samenwerking voor geen van beide partijen optimaal was. Ga daarna snel verder door vragen te stellen over de functie zelf en onthoud je van praatjes.
Vat negatieve opmerkingen niet persoonlijk op. Het kan voorkomen dat er iets negatiefs wordt gezegd tijdens het sollicitatiegesprek. Dit kan gaan om jouw kennis en vaardigheden of zelfs een vage uitspraak als “We zien wel of het zal lukken”. Laat het je dan niet van de wijs brengen of afleiden van de positieve vermeldingen tijdens het gesprek. Blijf gewoon vol vertrouwen doorgaan; iedereen heeft recht op een mening!
10. Vraag naar de volgende stappen en wanneer je een reactie van het bedrijf kunt verwachten.
Stel vragen over de bedrijfscultuur en de samenstelling van het loonpakket voordat je een aanbieding aanvaardt. Vraag wanneer mogelijk naar het aantal vakantiedagen die werknemers toegekend krijgen, wat voor betaalde vrije dagen worden aangeboden en of er ook andere voordelen zijn inbegrepen bij een contract met dit bedrijf.
De meeste bedrijven zullen je een termijn geven waarbinnen je feedback mag verwachten. Velen zullen je ook informeren over het feit dat ze ook nog andere kandidaten interviewen. Als dit niet geval is, kan je zeker informeren naar de geschatte termijn waarbinnen je feedback mag verwachten.
Als het dan toch langer duurt, neem dan om de paar weken contact met hen totdat ze je de nodige informatie bezorgen. Het is altijd beter om ervoor te zorgen dat ze jouw niet zijn vergeten, in plaats van teleurgesteld te zijn nadat je enkele weken hebt gewacht zonder iets van hen te horen!
11. Zorg ook voor jouw eigen opvolging.
Enkele dagen na het gesprek een bedankje sturen, ook als je een tijdje niets van de werkgever hoort, wordt vaak op prijs gesteld. Het is een klein gebaar om een goede indruk te maken op potentiële werkgevers en om te laten zien dat je serieus bent over jouw interesse in hun jobaanbod. Het herinnert hen er ook aan wie je bent en waarom ze jouw in de eerste plaats een kans wilden geven. Gebruik geen standaar sjabloon hiervoor, maar zorg ervoor dat jouw bericht gepersonaliseerd en attent is.
Veel succes!
Een goede voorbereiding is de basis van elk succesvol sollicitatiegesprek, of het nu een telefonisch interview, een online gesprek of een persoonlijke ontmoeting is. Door de tips te volgen die we hierboven hebben gedeeld, kun je jezelf de best mogelijke kans op succes bieden. En dat is uiteindelijk het doel van jouw eerste gesprek met een recruiter.
Hoe goed je ook bent voorbereid, onthoud dat sollicitatiegesprekken niet zwart-wit zijn. En, net als in het dagelijkse leven, moet je ook hierbij rekening houden met grijze zones. Er bestaat geen enkele tip die elk probleem zal oplossen die je tijdens een sollicitatiegesprek kan tegenkomen. Wat dit overzicht echter wel zal doen, is ervoor zorgen dat je een sterke eerste indruk maakt.